Menu główne
Zioła dla pszczół
Oto kilka ziół z ich właściwościami zaczerpnięte z internetu,
ale zweryfikowane przez Joannę Lewandowską:
:
1. Tatarak zwyczajny
(Acorus calamus)
Występowanie: Brzegi wolnopłynących i stojących wód, podmokłe
łąki.
Wykorzystujemy kłącze tataraku, które zbieramy późną jesienią
i suszymy.
Działanie: aktywizuje pracę robotnic i czerwienie matki.
Posiada właściwości antyseptyczne i wzmacniające.
Sposób użycia: Jedną łyżkę stołową rozdrobnionego, suszonego
kłącza tataraku zalewamy w termosie 2 szklankami wrzątku i zostawiamy do
naciągnięcia na 24 godziny. Dajemy pszczołom wczesną wiosną po jednej łyżce
stołowej na litr syropu.
2. Aloes zwyczajny (Aloe
barbadensis)
Występowanie: w Polsce nie występuje w stanie naturalnym.
Uprawiany w szklarniach i amatorsko w doniczkach.
Wykorzystujemy sok ze świeżych liści.
Działanie: zwiększa odporność pszczół i posiada właściwości
antyseptyczne.
Sposób użycia: sok ze świeżych liści natychmiast po
wyciśnięciu dodajemy do syropu cukrowego w ilości 5-10 ml na 1 litr syropu lub
0,5 kg ciasta miodowo-cukrowego.
3. Babka lancetowata
(Plantago lanceolata)
Występowanie: łąki, miedze, przydroża, ogrody i nieużytki.
Wykorzystujemy liście ze zbioru w czasie kwitnienia.
Działanie: odtruwające i antyseptyczne.
Sposób użycia: sporządzamy napar. 50 g rozdrobnionego suszu
zalewamy 1 litrem wrzącej wody. Pod przykryciem pozostawiamy do naciągnięcia
przez okres 3-5 godzin. Pszczołom dajemy 100 ml na 1 litr syropu lub 0,5 kg
ciasta miodowo-cukrowego. Można podawać również świeży sok z liści w ilości
5-10 ml na 1 litr syropu lub 0,5 kg ciasta miodowo-cukrowego.
4. Bagno zwyczajne
(Ledum palustre)
Występowanie: torfowiska, bagna.
Wykorzystujemy łodygi bez liści z pączkami kwiatowymi.
Działanie: warrozobójcze.
Sposób użycia: z suszonych łodyg sporządzamy napar. 50 g ziela
zalewamy 1 litrem wrzącej wody i odstawiamy do naciągnięcia na okres 2-3
godzin. Otrzymanym wyciągiem opryskujemy pszczoły na plastrach. UWAGA: Bagno
zwyczajne jest rośliną częściowo chronioną w Polsce, a zarazem trującą dla
człowieka.
5. Borówka czarna
(Vacinium vitis idaea)
Występowanie: lasy iglaste, poręby, wrzosowiska.
Wykorzystujemy liście borówki które zbieramy wczesną wiosną,
po stopnieniu śniegu.
Działanie: antyseptyczne, przeciwzapalne, przeciwbiegunkowe,
odtruwające, odżywka witaminowa.
Sposób użycia: sporządzamy napar z suszonych, rozdrobnionych
liści. 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzącej wody i zostawiamy na 4-5 godzin w
termosie. Podajemy 50-100 ml naparu na 1 litr syropu cukrowego.
6. Brzoza brodawkowata
(Betula pendula)
Występowanie: pospolita w lasach i zagajnikach.
Wykorzystujemy pączki brzozy zbierane wiosną, przed
rozwinięciem się liści. Liście zbieramy wiosną w czasie kwitnienia, a sok z
brzozy w czasie puszczania soków.
Działanie: aktywizuje pracę robotnic i czerwienie matek.
Wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne, odżywka witaminowa.
Sposób użycia: z pączków brzozy sporządzamy odwar. 50 g
suszonych, rozdrobnionych pączków zalewamy 1 litrem wody i powoli ogrzewamy na
łaźni wodnej przez ok. 30 minut, nie doprowadzając do wrzenia. Odstawiamy z
ognia i pozostawiamy do ostygnięcia. Pszczołom podajemy 30-50 ml odwaru na 1
litr syropu cukrowego. Z liści sporządzamy napar. 50 g liści zalewamy 1 litrem
wrzątku i odstawiamy do naciągnięcia na 3-5 godzin. Pszczołom podajemy 100 ml
na 1 litr syropu cukrowego. Świeży sok brzozowy podajemy w ilości 20-30 ml na 1
litr syropu lub 0,5 kg ciasta miodowo-cukrowego.
7. Chmiel zwyczajny
(Humulus lupulus)
Występowanie: wilgotne zarośla w dolinach rzek, pola uprawne
(plantacje).
Wykorzystujemy szyszki prawie dojrzałe, które zbieramy
jesienią.
Działanie: odtruwające, antyseptyczne, pobudzające rozwój.
Sposób użycia: z suszonych, rozdrobnionych szyszek sporządzamy
napar. 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzącej wody. Zaparzać najlepiej w termosie
i odstawić na 5-6 godzin. Podajemy 50 ml naparu na 1 litr syropu.
8. Dziurawiec zwyczajny
(Hypericu perforatum)
Występowanie: łąki, pastwiska, ugory, zarośla i przydroża.
Wykorzystujemy szczytowe partie ziela, zbierane w czasie
kwitnienia w lipcu i sierpniu.
Działanie: antyseptyczne, przeciwzapalne, wzmacniające.
Sposób użycia: sporządzamy napar z suszonego ziela. 50 g suszu
zalewamy 1 litrem wrzącej wody. Odstawiamy do naciągnięcia na 2-5 godzin.
Podajemy 50-100 ml na 1 litr syropu.
9. Głóg jednoszyjkowy
(Crataegus oxyacantha)
Występowanie: suche lasy, zarośla, miedze, parki i ogrody.
Wykorzystujemy owoce, które zbieramy jesienią, w czasie
dojrzewania.
Działanie: aktywizuje pracę robotnic, czerwienie matek,
zwiększają odporność na choroby, odżywka witaminowa.
Sposób użycia: 50 g suszonych, rozdrobnionych owoców zalewamy
1 litrem wrzącej wody, najlepiej w termosie. Pozostawiamy na 2-5 godzin do
naciągnięcia. Podajemy rodzinom pszczelim w ilościach 50-100 ml na 1 litr
syropu.
10. Koniczyna czerwona
(Trifolium incarnatum)
Występowanie: łąki i pastwiska.
Wykorzystuje się główki kwiatostanów i górne liście. Zbiór w
okresie kwitnienia.
Działanie: ogólno wzmacniające, antyseptyczne, odtruwające.
Sposób użycia: z suszu robimy napar. 50 g suszu zalewamy 1
litrem wrzącej wody i pozostawiamy do naciągnięcia na 2-3 godziny. Pszczołom
podajemy w ilości 50 ml na 1 litr syropu.
11. Krwawnik pospolity
(Achillea millefolium)
Występowanie: ugory, miedze, pola, przydroża, suche łąki.
Wykorzystujemy górne części roślin w okresie kwitnienia.
Działanie: wzmacniające, pobudzające wiosenny rozwój rodzin,
antyseptyczne.
Sposób użycia: z suszonych, rozdrobnionych części roślin
sporządzamy napar. 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzątku i pozostawiamy na 3-5
godzin do naciągnięcia. Pszczołom podajemy 50 ml naparu w 1 litrze syropu
cukrowego.
12. Melisa lekarska
(Melissa officinalis)
Występowanie: uprawiana w ogrodach, czasami występuje w stanie
dzikim.
Wykorzystujemy pędy razem z kwiatami. Zbiór w czasie
kwitnienia.
Działanie: ogólno wzmacniające, antyseptyczne.
Sposób użycia: z suszu sporządzamy napar. 50 g suszu zalewamy
1 litrem wrzącej wody. Odstawiamy na 3-5 godzin do naciągnięcia. Podajemy w
ilości 50-100 ml na 1 litr syropu. UWAGA: Melisa lekarska powinna być uprawiana
przez każdego pszczelarza w pobliżu pasieki. Pszczoły bardzo lubią jej zapach i
stąd od wielu lat jest używana przez pszczelarzy do nacierania rąk przed pracą
w pasiece, do nacierania rojnic oraz uli w których mamy osiedlić pszczoły.
13. Mięta pieprzowa
(Mentha piperita)
Występowanie: roślina uprawiana w ogrodach.
Działanie i sposób użycia - podobnie jak melisa lekarska.
14. Mniszek lekarski
(Taraxacum officinale)
Występowanie: występuje pospolicie na łąkach, pastwiskach i
nieużytkach.
Wykorzystujemy kwiaty i młode liście, zbierane w czasie
kwitnienia oraz korzenie zbierane późną jesienią i wczesną wiosną.
Działanie: ogólno wzmacniające i oczyszczające organizm
pszczół.
Sposób użycia: z liści i kwiatów sporządzamy napar. 50 g suszu
zalewamy 1 litrem wrzącej wody i pozostawiamy do naciągnięcia na 2 do 4 godzin.
Z suszonego korzenia sporządzamy odwar. 50 g suszonego, rozdrobnionego korzenia
zalewamy 1 litrem wody. Wolno podgrzewamy na łaźni wodnej przez 30 minut, nie
dopuszczając do wrzenia. Odstawiamy do ostudzenia. Pszczołom podajemy 50 ml
naparu bądź odwaru do 1 litra syropu cukrowego. 15. Pięciornik kurze ziele
(Potentilla erecta)
Występowanie: pastwiska, łąki, widne lasy.
Wykorzystujemy kłącza zbierane późną jesienią, w październiku
lub wiosną przed pojawieniem się liści.
Działanie: stymulujące pracę pszczół i matki, odtruwające,
antyseptyczne, przeciwgrzybicze, przeciwbiegunkowe.
Sposób użycia: z wysuszonych i rozdrobnionych kłączy
sporządzamy odwar. 20 g zalewamy 1 litrem wrzącej wody i podgrzewamy wolno na
łaźni wodnej, nie dopuszczając do wrzenia, przez 30 minut. Odstawiamy do
ostygnięcia. Podajemy 50 ml na 1 litr syropu.
16. Pokrzywa zwyczajna
(Utrica dioica)
Występowanie: występuje pospolicie - nieużytki, przychacia,
przydroża, zarośla i olszyny.
Wykorzystujemy górne części pędów razem z liśćmi. Zbiór
wczesną wiosną, do chwili kwitnienia i początku kwitnienia.
Działanie: ogólno wzmacniające, antyseptyczne, dostarczające
witamin, mikro- i makroelementów.
Sposób użycia: z suszu robimy napar. 20 g suszu zalewamy 1
litrem wrzątku, odstawiamy do naciągnięcia na czas 4-6 godzin. Pszczołom dajemy
w iiości 100 ml naparu na 1 litr syropu. Można też dodawać świeży syrop z
pokrzywy do syropu cukrowego w ilości 5-10 ml na litr lub 0,5 kg ciasta
miodowo-cukrowego.
17. Róża dzika (Rosa
canina)
Występowanie: miedze, zarośla, nieużytki, przydroża, obrzeża
lasów.
Wykorzystujemy owoce. Zbiór w okresie dojrzewania - koniec
września, październik.
Działanie: stymulujące rozwój rodziny pszczelej, dostarczające
witamin.
Sposób użycia: 50 g wysuszonych i rozdrobnionych owoców
zalewamy 1 litrem wrzątku i odstawiamy na 2-4 godziny do naciągnięcia,
najlepiej w termosie. Pszczołom podajemy w ilości 30-50 ml na litr syropu
cukrowego.
18. Sosna zwyczajna
(Pinus silvestris)
Występowanie: występuje pospolicie w całym kraju.
Wykorzystuje się pączki oraz świeże igliwie z młodych gałązek.
Pączki zbieramy wczesną wiosną w okresie nabrzmiewania. Igliwie można zbierać w
ciągu całego roku (zimą posiada najwięcej witamin).
Działanie: wzmacniające, przyśpieszające wiosenny rozwój
pszczół, uodparniające na choroby, wzbogacające w witaminy.
Sposób użycia: z pączków i igliwia sosny sporządzamy odwar. 20
g rozdrobnionego surowca zalewamy zimną wodą i podgrzewamy przez 30 minut, nie
dopuszczając do wrzenia. Odstawiamy do wystudzenia. Pszczołom podajemy 20-30 ml
odwaru na 1 litr syropu cukrowego.
19. Bylica piołun
(Artemisia absinthium)
Występowanie: przydroża, przychacia, żwirowiska, nieużytki.
Wykorzystujemy górne części pędów razem z kwiatami. Zbiór w
okresie kwitnienia.
Działanie: wzmacniające, odkażające, metaboliczne,
dostarczające soli mineralnych i witamin.
Sposób przygotowania: z suszu sporządzamy napar. 29 g
rozdrobnionego surowca zalewamy 1 litrem wrzątku. Pszczołom podajemy w ilości
30-50 ml na litr syropu.
20. Czosnek pospolity
(Allium sativum)
Występowanie: uprawiany.
Wykorzystujemy cebule (główki czosnku).
Działanie: stymulacja rodzin pszczelich, zwiększenie
odporności na choroby pszczół, profilaktyka nosemozy i grzybicy.
Sposób użycia: 200 g czosnku zalać 0,5 litra spirytusu 70% lub
wódki. Postawić w ciemnym miejscu na 14 dni. Od czasu do czasu wstrząsnąć. Po
tym czasie przefiltrować i rozlać do butelek. W tym samym czasie sporządzić
również roztwór spirytusowy propolisu w proporcji 20 g propolisu na 0,5 litra
spirytusu 70 % i odstawić na 14 dni, co jakiś czas wstrząsając. Następnie
przefiltrować i zlać do butelek. Oba wyciągi mieszamy w równych ilościach i
podajemy pszczołom w ilości 1 ml na 0,5 l syropu wiosną przez okres siedmiu
dni. W celach profilaktycznych, pszczołom można również podawać sam wyciąg z
czosnku, lub propolisu. Powyższy wyciąg można również podawać do poidła
słoikowego wczesną wiosną.
21. Cebula jadalna (Allium
cepa)
Występowanie: uprawiana.
Sposób użycia:
a) 30 g rozdrobnionej cebuli zalać 0,5 litrem wrzącej wody w
termosie. Odstawić na dwa dni. Wyciąg ten dodaje się do 3 litrów syropu.
Podkarmiamy 4-krotnie, co 6 dni w ilości 500 ml syropu na rodzinę pszczelą.
b) cebulę razem z łupinami zetrzeć na tarce. Jedną średniej
wielkości cebulę dodajemy do 5 litrów ciepłego syropu, odczekujemy około 1
godziny i podajemy pszczołom do podkarmiaczek.
c) cebulę rozcieramy,
zalewamy 1 litrem ciepłej wody, słodzimy i tym roztworem opryskujemy
obustronnie pszczoły siedzące na plastrach, a także plastry z czerwiem
otwartym. Oprysk powtarzamy 3-4 razy, co 4 dni.
22. Skrzyp polny
(Equisetum arvense)
Występowanie: występuje na polach.
Wykorzystujemy ziele skrzypu.
Działanie: leczenie grzybicy pszczół i profilaktyka.
Sposób użycia: 200 g świeżego skrzypu zalać 3 litrami wrzącej
wody. Odstawić na 1 godzinę do naciągnięcia. 50 ml naparu dajemy do 1 litra
syropu. Odwarem skrzypu można również karmić pszczoły przed zimą.
23. Olejek Cynamonowy – skutecznie zwalcza i
zapobiega Zgnilcowi Amerykańskiemu i Europejskiemu (kiślicy )
24. Wrotycz pospolity
(ziele Matki Boskiej) - Zwalcza warrozę, przed zabiegiem dennicę należy wyścielić
białą kartką posmarowaną olejem jadalnym. Wrotycz musi być wysuszony, do
podkurzacza dodaje się i spala całe łodygi i kwiaty. Odymiać pszczoły normalnie
w czasie zwykłego przeglądu, bądź przez otwór wylotowy tak jak w przypadku
mięty pieprzowej. Można łączyć te zioła.
25. Babka lancetowata
(Plantago lanceolata)
Występowanie: Łąki, miedze, przydroża, ogrody i nieużytki.
Wykorzystujemy liście ze zbioru w czasie kwitnienia.
Działanie: odtruwające i antyseptyczne.
Sposób użycia: Sporządzamy napar. 50 g rozdrobnionego suszu
zalewamy 1 litrem wrzącej wody. Pod przykryciem pozostawiamy do naciągnięcia
przez okres 3-5 godzin. Pszczołom dajemy 100 ml na 1 litr syropu lub 0.5 kg
ciasta miodowo-cukrowego. Można podawać również świeży sok z liści w ilości
5-10 ml na 1 litr syropu lub 0.5 kg ciasta miodowo-cukrowego.
26. Głóg jednoszyjkowy
(Crataegus oxyacantha)
Występowanie: Suche lasy, zarośla, miedze, parki i ogrody.
Wykorzystujemy owoce, które zbieramy jesienią w czasie
dojrzewania.
Działanie: Aktywizują pracę robotnic, czerwienie matek,
zwiększają odporność na choroby, odżywka witaminowa.
Sposób użycia: 50 g suszonych rozdrobnionych owoców zalewamy 1
litrem wrzącej wody, najlepiej w termosie. Pozostawiamy na 2-5 godzin do
naciągnięcia. Podajemy rodzinom pszczelim w ilościach 50-100 ml na 1 litr
syropu.
27. Mniszek lekarski
(Taraxacum officinale)
Występowanie: Występuje pospolicie na łąkach, pastwiskach i
nieużytkach.
Wykorzystujemy kwiaty i młode liście zbierane w czasie
kwitnienia oraz korzenie zbierane późną jesienią i wczesną wiosną.
Działanie: ogólno wzmacniające i oczyszczające organizm
pszczół.
Sposób użycia: Z liści i kwiatów sporządzamy napary. 50 g
suszu zalewamy 1 litrem wrzącej wody i pozostawiamy do naciągnięcia na 2 do 4
godzin. Z suszonego korzenia sporządzamy odwar. 50 g suszonego, rozdrobnionego
korzenia zalewamy 1 litrem wody. Wolno podgrzewamy na łaźni wodnej przez 30
minut nie dopuszczając do wrzenia. Odstawiamy do ostudzenia. Pszczołom podajemy
50 ml naparu bądź odwaru do 1 litra syropu cukrowego.
28. Skrzyp polny
(Equisetum arvense)
Występowanie: występuje na polach.
Wykorzystujemy ziele skrzypu.
Działanie: leczenie grzybicy pszczół i profilaktyka.
Sposób użycia: 200 g świeżego skrzypu zalać 3 litrami wrzącej
wody. Odstawić na 1 godzinę do naciągnięcia. 50 ml naparu dajemy do 1 litra
syropu. Odwarem skrzypu można również karmić pszczoły przed zimą.